Ο συμπλέκτης (ή αλλιώς αμπραγιάζ, ντεμπραγιάζ) βρίσκεται ανάμεσα στον κινητήρα και το κιβώτιο ταχυτήτων. Αποτελείται κυρίως από ένα μεταλλικό δίσκο με κεραμικά εξογκώματα, μια μεταλλική πλάκα (ή αλλιώς πλατό) και ένα συνδετικό μηχανικό ρουλεμάν ή μια υδραυλική τρόμπα. Είναι συνδεδεμένος μηχανικά με συρματόσχοινο ή υδραυλικά με σωλήνα στο αριστερό πεντάλ των χειροκίνητων αυτοκινήτων.

• Μηχανικός ξηρός: Λειτουργεί βασιζόμενος στη δύναμη της τριβής.
• Υδραυλικός: Χρησιμοποιεί την κινητική ενέργεια του υγρού του κινητήρα.
• Hλεκτροµαγvητικός: Χρησιμοποιεί τη δύναμη της τριβής που παράγεται από την κίνηση της σκόνης σιδήρου (φερροµαγνητικής σκόνης) εντός μαγνητικού πεδίου. Χρησιμοποιείται κυρίως στα αυτόματα κιβώτια ταχυτήτων.
• Φυγοκεντρικός: Χρησιμοποιεί τη φυγόκεντρη δύναμη.
• Συμπλέκτης Saxomat: Θεωρείται ένας βελτιωμένος τύπος του φυγοκεντρικού συμπλέκτη.
• Ημι-φυγοκεντρικός: Μοιάζει με το φυγοκεντρικό, διαθέτει όμως και ελατήρια και αντίβαρα για την πίεση που ασκείται στη μεταλλική πλάκα.
• Συνδυαζόμενος μηχανικο-υδραυλικός: Πρόκειται για συνδυασμός δύο τύπων συμπλέκτη, του υδραυλικού και του ξηρού.

Με τη χρήση, οι κεραμικές και οι μεταλλικές επιφάνειες του δίσκου φθείρονται, με αποτέλεσμα να μην εφάπτονται σωστά και η δύναμη του κινητήρα να μην μεταφέρεται εξ ολοκλήρου στο κιβώτιο. Λόγω επαφής και τριβών μαζί με το δίσκο φθείρεται στη συνέχεια και η πλάκα πίεσης (πλατό) ενώ και το ρουλεμάν μπορεί να αποκτήσει ανοχές (τζόγους) με αποτέλεσμα να μην πιεζεί έπαρκώς ή ομοιόμορφα το πλατό επάνω στο δίσκο. Ολο αυτό το κινούμενο σύστημα φθείρεται και είναι αναλώσιμο και για αυτό το λόγο πρέπει να αλλάζεται ώστε να λειτουργεί σωστά ο συμπλέκτης.

Το δίδυμο δίσκος-πλατό (ο μεταλλικός δίσκος και η μεταλλική πλάκα που αναφέρθηκαν παραπάνω) αποτελεί ένα από τα βασικά εξαρτήματα του συμπλέκτη αλλά και ένα από τα πλέον αναλώσιμα μέρη του αυτοκινήτου. Το συμπληρωματικό ρουλεμάν πίεσης φροντίζει την απαραίτητη αποσύμπλεξη για την αλλαγή ταχύτητας απελευθερώνοντας στιγμιαία το δίσκο από τη πλάκα πίεσης (πλατό)

Το αυτοκίνητο συνήθως «μιλάει» όταν έχει δημιουργηθεί φθορά στο συμπλέκτη. Εμείς το μόνο που έχουμε να κάνουμε, είναι να το ακούσουμε. Παρακάτω θα βρεις μερικά σημάδια που «μαρτυρούν» ότι έχει έρθει η ώρα για αλλαγή δίσκο-πλατό.

• Ο δίσκος αναδύει μια μυρωδιά σαν καμμένο φαΐ ή λάδι.
• Η σύμπλεξη του αυτοκινήτου γίνεται πολύ ψηλά.
• Έχεις μια αίσθηση «σφουγγαριού» όταν πατάς το πετάλι.
• Το πετάλι έχει γίνει πάρα πολύ σκληρό και σε δυσκολεύει στο πάτημα.
• Το αυτοκίνητο πατινάρει όσο είσαι σε κίνηση.
• Πατάς το συμπλέκτη αλλά δεν μπαίνει η ταχύτητα.
• Πατάς γκάζι, ο κινητήρας ανεβάζει στροφές αλλά το αυτοκίνητο δεν επιταχύνει.

Οι παραπάνω ενδείξεις φανερώνουν ότι ο δίσκος και το πλατό του συμπλέκτη έχουν φθαρεί και δεν λειτουργούν κανονικά. Σε αυτήν την περίπτωση χρειάζεται αλλαγή, διαφορετικά το αυτοκίνητο θα κινείται με μεγάλη δυσκολία και υπάρχουν πιθανότητες να ακινητοποιηθεί.

Η αλλαγή του δίσκο-πλατό-ρουλεμάν είναι ένα θέμα υποκειμενικό, καθώς σχετίζεται άμεσα με τη χρήση του κάθε οδηγού. Είναι πιθανό το ίδιο αυτοκίνητο να κάνει εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα χωρίς να χρειαστεί να αλλάξει δίσκο-πλατό ή να καταστραφεί μέσα σε μια διαδρομή. Με σωστή οδήγηση και ακολουθώντας τις παραπάνω συμβουλές, ένα αυτοκίνητο έχει τη δυνατότητα να κάνει 80-120 χιλιάδες χιλιόμετρα χωρίς να χρειαστεί να αλλάξει δίσκο-πλατό.

Η σωστή χρήση του συμπλέκτη μπορεί να δεκαπλασιάσει τη ζωή του δίσκο-πλατό-ρουλεμάν και να σε γλιτώσει από πολλά έξοδα. Παρακάτω μπορείς να διαβάσεις κάποιες συμβουλές που θα σε βοηθήσουν:

• Συμπλέκουμε και αποσυμπλέκουμε γρήγορα και σταθερά με τον εξής τρόπο: Πατάμε μέχρι τέρμα το συμπλέκτη (για να λειτουργήσει σωστά το ρουλέμαν πίεσης) για κλάσματα του δευτερολέπτου και ταυτόχρονα απομακρύνουμε το πόδι από το γκάζι. Mε το που φτάσει το πόδι μας στο τέρμα του συμπλέκτη αλλάζουμε ταχύτητα και με τον ίδιο συγχρονισμό πατάμε γκάζι και αφήνουμε τον συμπλέκτη.

• Σε ένα φανάρι ή μικρό μποτιλιάρισμα αποφεύγουμε να έχουμε παρατεταμένα το πόδι μας στον συμπλέκτη μέχρι να ξεκινήσουμε, καθώς με αυτό τον τρόπο φθείρεται πιο εύκολα. Ειδικότερα, στα πιο σύγχρονα μοντέλα αυτοκινήτων, αν ο συμπλέκτης παραμείνει πατημένος, δεν ενεργοποιείται το σύστημα start and stop, με αποτέλεσμα να μην εξασφαλίζεται η οικονομία καυσίμου αφού ο κινητήρας δεν τίθεται εκτός λειτουργίας.

• Οδηγούμε χωρίς να κρατάμε τον συμπλέκτη μισο-πατημένο. Αυτή η κακή συνήθεια μπορεί να φέρει πολλά προβλήματα, αφού μεταφέρεται στο κιβώτιο ένα μόνο μέρος της δύναμης, ενώ παράλληλα ο δίσκος συνεχίζει να κινείται και να τρίβεται στο πλατό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να φθείρεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και να χρειάζεται αλλαγή ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

• Αποφεύγουμε να ξεκινάμε το αυτοκίνητο σε μεγάλες ανηφόρες. Ένα από τα πολύ μεγάλα λάθη που κάνουμε οι περισσότεροι, όταν αντιμετωπίζουμε την πρόκληση μιας ανηφόρας ή όταν θέλουμε να την ανεβούμε με την όπισθεν, είναι να προσπαθούμε να διατηρήσουμε το αυτοκίνητό μας σε ισορροπία με τη βοήθεια του συμπλέκτη και σιγά σιγά να ανεβούμε την ανηφόρα. Αυτό είναι μέγιστο λάθος καθώς μπορεί να προκαλέσει ζημιά στον συμπλέκτη και να χρειαστεί να αλλαχτεί το σασμάν ή το κιβώτιο ταχυτήτων.

• Σε περίπτωση που κολλήσουμε με το αυτοκίνητό μας στην άμμο ή στα χιόνια δεν επιμένουμε να το ξεκολλήσουμε με γκάζι και με συμπλέκτη, καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει ζημιά στο δίσκο-πλατό. Αντίθετα, σε περίπτωση που κολλήσουμε στο χιόνι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αλυσίδες, ενώ στο χώμα μπορούμε να βάλουμε κλαδιά ή κάποιο ύφασμα κάτω από τις κολλημένες ρόδες ώστε να υπάρξει αρκετή τριβή, που θα ξεκολλήσει το αυτοκίνητο. Extra tip: Το αυτοκίνητο θα ξεκολλήσει πολύ πιο εύκολα αν κρατήσουμε το τιμόνι ίσιο.

Ο δίσκος και το πλατό πάνε πακέτο, γιατί εάν έχει φθορά ο δίσκος τότε το αυτοκίνητο πατινάρει, ενώ εάν έχει φθορά το πλατό τότε σκληραίνει πολύ το πεντάλ και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σπάσει. Επίσης αν και το ρουλέμαν δεν φθείρεται με την ίδια ταχύτητα, καλό είναι να το αλλάζουμε μαζί αφενός για να μεγιστοποιήσουμε το χρόνο ζωής του δίσκου και αφετέρου για να γλιτώσουμε το εξτρά κόστος εργασίας εάν το αλλάζαμε ξεχωριστά.

Kατά την επίσκεψή σου στο συνεργείο για να αφήσεις αλλά και να παραλάβεις το αυτοκίνητό σου, υπάρχουν κάποια πράγματα που θα πρέπει είτε να ελέγξεις είτε να ζητήσεις να γίνουν. Με τον τρόπο αυτό μπορείς να σιγουρευτείς ότι όντως χρειάζεται η αλλαγή και επιπλέον έχει γίνει σωστή δουλειά.

• Ζήτησε να γίνει το ξεσφράγισμα των ανταλλακτικών δίσκο-πλατό-ρουλεμάν μπροστά σου
• Ξεκαθάρισε από την αρχή ότι θέλεις να σου επιστρέψουν τα παλιά ανταλλακτικά
• Ζήτησε να αλλαχτούν μαζί και οι βαλβολίνες του σασμαν. Η ποσότητα αλλαγής που χρειάζεται ορίζεται από τον κατασκευαστή.

Σε κάθε περίπτωση η σωστή χρήση του δίσκο πλατό είναι αυτή που παρατείνει το χρόνο ζωής του. Αν με αυτά που διάβασες νιώθεις ότι ήρθε η ώρα να αλλάξεις το δικό σου, κάνε μια βόλτα στο site μας και βρες το κοντινότερο συνεργείο και τις πιο χαμηλές τιμές!